اثر گذاری بانکداری الکترونیکی بر کارایی ظرفیت مالیاتی کشور

با توجه به نقش بانک ها در بازار مالی و در نتیجه اقتصاد هر کشور و بازتاب سریع سیاست های این بخش در کل اقتصاد کشور، اندازه‌گیری کارایی ظرفیت مالیاتی و ارتباط آن با بانکداری الکترونیکی، شناخت نوع کارایی و سطح کارایی آنها از اهمیّت خاصی برخوردار است. بر این اساس، این پژوهش با هدف اندازه‌گیری کارایی ظرفیت مالیاتی استان های کشور، از نظر کارایی هزینه، و بررسی تاثیر بانکداری الکترونیکی بر آن در دوره زمانی 1388-1383 انجام گرفته است. برای اندازه‌گیری کارایی از الگوی اثر ناکارایی فنی بتیس و کوئلی (1995) که بر اساس برآورد عوامل موثر بر کارایی است، با استفاده از روش مرزی تصادفی، استفاده می شود. در این رابطه درآمد مالیاتی به عنوان متغیّر وابسته و دستگاه‌های خودپرداز، پایانه فروش، پایانه شعب، ارزش افزوده بخش کشاورزی، ارزش افزوده بخش صنعت و معدن و ارزش افزوده بخش خدمات به عنوان متغیّرهای توضیحی در نظر گرفته شده‌اند. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که هر یک از شاخص‌های بانکداری الکترونیکی بطور مجزا تاثیری متفاوت را بر کارایی ظرفیت مالیاتی خواهند داشت، به طوری که در مدل اول دستگاه‌های خودپرداز و رشد ارزش افزوده بخش‌ها، سبب بهبود کارایی ظرفیت مالیاتی کشور است. در مدل دوم پایانه‌های فروش و رشد ارزش افزوده بخش خدمات تاثیری بر کارایی ظرفیت مالیاتی نداشته، اما رشد ارزش افزوده بخش کشاورزی و صنعت و معدن سبب بهبود کارایی ظرفیت مالیاتی است. در مدل سوم نیز پایانه شعب و رشد ارزش افزوده بخش‌های صنعت و خدمات موجب بهبود کارایی ظرفیت مالیاتی است، اما رشد ارزش افزوده بخش کشاورزی تاثیری بر کارایی ظرفیت مالیاتی ندارد. همچنین تاثیر همزمان شاخص‌های بانکداری الکترونیکی بر کارایی ظرفیت مالیاتی کشور نشان دهنده اثرات معنی‌دار متغیّر بانکداری الکترونیکی و متغیّرهای ارزش افزوده بخش‌ها بر ارتقای کارایی ظرفیت مالیاتی است.